Rzeczpospolita Obojga Narodów w oczach przybyszów z Francji i Niemiec
Wilanów, 28-29 czerwca 2013 r.
Organizatorzy: dr hab. Włodzimierz Zientara, prof. UMK oraz dr hab. Jarosław Dumanowski, prof. UMK (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Paweł Jaskanis (Muzeum Pałac w Wilanowie), prof. dr Jan Borm (Uniwersytet w Wersalu)
We współpracy z Centrum Studiów nad Światem Nowożytnym i Współczesnym (Université Montesquieu-Bordeaux III)
Kontakty polsko-niemieckie poprzez bezpośrednie sąsiedztwo i stałe przenikanie się wzajemnych wpływów na terenach pogranicznych są w czasach nowożytnych czymś stałym i oczywistym. W XVII wieku mamy jednak do czynienia ze zwiększeniem się liczby drukowanych relacji, opisów podróży, przewodników oraz słowników, rozmówek i podręczników do nauki języka. Ówczesny podróżnik otrzymywał w ten sposób efektywne narzędzie do poznania obcego kraju i jego kultury, które dla dzisiejszego badacza jest nieocenionym źródłem wiedzy o sferze długo niedocenianej w tradycyjnej historiografii, a dotyczącej wyobrażeń, wiedzy i stereotypów.
W połowie XVII wieku, w wyniku małżeństwa Ludwiki Marii Gonzagi z Władysławem IV, a potem Janem Kazimierzem i powstania w Warszawie wielkiego francuskiego dworu – kulturowego modelu (lub antymodelu) dla polskiej magnaterii i szlachty, nieznanej dotąd intensyfikacji uległy kontakty polsko-francuskie. Odkrywający nowy, nieznany kraj francuscy dyplomaci, podróżnicy i żołnierze zaczęli swe obserwacje przelewać na papier, a ich publikacje tak we francuskim oryginale, jak i w tłumaczeniach, stały się w całej Europie głównym źródłem wiedzy o Rzeczypospolitej. Korzystali z nich i tłumaczyli je na swój język nawet lepiej zadawałoby się znający Polskę autorzy niemieccy.
Inwentaryzacja tego typu piśmiennictwa francuskiego i niemieckiego, wzajemne relacje między tekstami, przedstawienie grupy autorów i odbiorców, identyfikacja oraz analiza powtarzających się motywów i obrazów, wypracowanie metod i perspektyw badawczych to cel polsko-francuskiego seminarium badawczego organizowanego przez Katedrę Filologii Germańskiej oraz Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Torunia, Uniwersytet w Wersalu, Centrum Studiów nad Światem Nowożytnym i Współczesnym w Bordeaux i Muzeum Pałac w Wilanowie w czerwcu 2013 roku.
Uczestnicy będą poszukiwać odpowiedzi na takie pytania jak:
- kim byli autorzy relacji o Rzeczypospolitej i w jaki sposób ich kultura, tożsamość i wrażliwość wpływały na kształt tworzonych przez nich obrazów?
- czy i w jaki sposób były ze sobą powiązane relacje i punkty widzenia podróżników niemieckich i francuskich?
- dla jakiego kręgu odbiorców tworzono te relacje, na ile ten krąg był trwały oraz jakie funkcje przypisywali swoim tekstom ich twórcy, wydawcy i odbiorcy?
- w jaki sposób dobierano treści, tematykę i motywy opisów Rzeczypospolitej oraz jak trwałe i nośne były powstające w czasie podróży i wzajemnych kontaktów wyobrażenia i idee?
- czy i na ile projektowane ujęcie porównawcze może stać się narzędziem analizy dawnej kultury, form komunikacji i sposobów kreowania wyobrażeń o Rzeczypospolitej?
Pytania prosimy kierować do sekretarza naukowego:
Anna Mikołajewska
Uniwersytet Mikołaja Kopernika
Katedra Filologii Germańskiej
ul. Bojarskiego 1
PL 87-100 Torun
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. +48 606 449 529